Page 62 - camia

Çalışmalarınızda “Ganimet Türkleri” olarak adlandırılan, 16., 17., ve 18. yüzyılda Almanya’ya ve özellikle de Bayern’e sürgün edilmiş Türkleri analiz ediyorsunuz. Yaptığınız araştırma bugün Almanya’da bir arada yaşama hakkında nasıl bir bakış açısı sunuyor bize?

O zamanlar “Ganimet Türkleri” olarak isim-lendirilen bu gruba sadece Bayern’de değil, tüm Almanya’da rastlamanız mümkündür. Bu Türk-ler Almanya’nın eskiden beri göç alan bir ülke olduğunun, Alman halkının o zamandan beri ırk olarak karışmaya başladığının ve şaşırtıcı bir şekilde bu karışımın içine Türk-Müslüman un-surların da dâhil olduğunun pek çok kanıtından sadece biri.

Bundan üç yüz yıl önce Almanya’ya “Ganimet Türkleri” olarak adlandırılan esir Türkler gelmişti. Sayıları kesin olarak bilinmeyen, fakat “Türk Vaftizi” adıyla yaygın olarak bilinen bir Almanlaşma-Hristiyanlaşma sürecine maruz bırakı-lan Türklerin uyum ve asimilasyon arasında gidip gelen hikâyelerini Hartmut Heller ile konuştuk.

Türklerin, savaşların ardından Avrupa’ya“ucuz iş gücü”, “intikam alma hevesi” ve en önemlisi de “İslam’ın bazı ruhlardan arındırılması”gibi neden-lerle sürgün edilmelerini nasıl değerlendiriyorsu-nuz?

Ben bu düşünceleri değerlendirmek değil, bir tarihçi gözüyle tanımlamak arzusundayım. Türkler sadece 16. ve 18. yüzyıldaki savaşlarda Türk mahkûmların sürgün edilmesinde aktör olmadılar. Bu tür kaçak yollardan göç ettirme olayları tarihteki tüm savaşlarda olmuştur. Türk vaftizi durumundaki özel nokta ise, savaştaki karşıt kesimlerin birbirinden farklı dine mensup kişiler olması ve bu kesimlerin (fdye, ucuz iş gücü veya egzotik zafer hatıraları alma umutları dışında) karşı kesime mensup kişileri kendi di-nine çevirmek, yani Hristiyanlığa veya tam tersi Allah’a inandırmak şansının bulunmasıydı.

Alman toplumunda var olan Türk imajında geçmişin etkili olduğuna inanıyor musunuz? İs-lam hâlâ “Muhammedî körlük” olarak mı algılanı-yor?

Alman toplumunun Türkler hakkındaki gö-rüşü hiçbir zaman tek tarafı hasmane olmamış, aksine çoğu zaman değişken olmuştur. 17. ve 18. yüzyıldaki Alman toplumunun Türkler’e bakışı da, “Biz bu Müslümanlar’dan, takdir edilesi aile yaşamları gibi bir şeyleröğrenebiliriz.”minvalin-deydi. Osmanlıların Balkanlar’a ve Avusturya’ya kadar savaş ile açılma politikaları yüzünden